Dünya Gazetesi
04-04-2006  

Balkanlar'a Türk yatirimlari hizlanacak
IZMIR - Türkiye ile Balkan Ticareti Gelistirme Bölge Merkezi'ne üye 6 Balkan ülkesi arasindaki ticaret hacmi bir yilda 2 milyar dolara yakin artarak 9.1 milyar dolara ulasti. Izmir Balkan Dernekleri Federasyonu'nun 8-10 Nisan tarihlerinde Izmir'de düzenleyecegi "3.Uluslararasi Türkiye-Balkan Ülkeleri Ticaret ve Turizm Paneli"ne ise 5'i bakan düzeyinde 9 Balkan ülkesinden temsilciler gelecek. Türk firmalarinin bölgede yapacaklari yatirimlarin artmasi bekleniyor.

Türkiye'nin Balkan Ticareti Gelistirme Bölge Merkezi'ne (BCTP) üye Arnavutluk, Bulgaristan, Makedonya, Romanya, Sirbistan-Karadag ve Yunanistan'la toplam ticaret hacmi, 2005 yilinda 9 milyar dolari asti. 1999'da 143 milyar dolar olan BCTP üyesi 7 ülke arasindaki ticaret hacmi ise 400 milyar dolara yaklasti.

Geçen yil Türkiye'nin 6 Balkan ülkesine yaptigi toplam ihracat 3.8 milyar dolardan 4.7 milyar dolara çikti. Ayni dönemde bu ülkelerden yapilan toplam ithalat ise 3.4 milyar dolardan 4.4 milyar dolara yükseldi. Böylece 2004'te 7.2 milyar dolar olan ticaret hacmi, 2005'te 9.1 milyar dolara ulasti.

IGEME Genel Sekreter Yardimcisi Beratiye Öncü, Balkan ülkeleri arasindaki ticari iliskilerin imzalanan serbest ticaret anlasmalarinin da etkisiyle önemli oranda artis gösterdigini kaydetti. Bölgede yer alan ülkelerden Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hirvatistan, Moldova, Romanya, Sirbistan-Karadag ve Makedonya arasinda imzalanan serbest ticaret anlasmalarinin sayisinin 31'e ulastigini belirten Öncü, söyle devam etti:

"Çok sayida ikili serbest ticaret anlasmasi, bölgede is yapmak isteyen isadamlari için bürokratik engeller olusturacak. Bu anlasmalarin tek bir serbest ticaret anlasmasina dönüsmesi için çalismalar basladi. Bu çalismalar AB inisiyatifinde faaliyet gösteren Güneydogu Avrupa Istikrar Pakti tarafindan yürütülüyor ve bölge ülkelerinin AB'ye katilimi için hazirlik olarak degerlendiriliyor. Arnavutluk ile de anlasma imzalanmasi için müzakere sürecindeyiz. Sirbistan-Karadag ile de müzakerelerin baslamasi için girisimde bulunuyoruz. Türkiye, olusturulacak çok tarafli bir serbest ticaret anlasmasinin içinde yer almalidir. Bu firmalarimiz açisindan oldukça avantajli olacaktir."

Balkan ülkeleriyle ticaretin gelistirilmesi için bu yil yeni çalismalar yapacaklarini anlatan Öncü, "BCTP, sonbaharda Istanbul'da metal isleme teknolojileri alaninda alim-satim heyeti düzenleyecek. Bu sektörde faaliyet gösteren isadamlari bir araya gelecek. Romanya Ticareti Gelistirme Merkezi, yine sonbaharda Bükres'te hizmetler sektörüne yönelik seminer düzenleyecek. Balkan Ticaret Bülteni'nin 14. sayisi 'Balkan Ülkelerinde Is Yapma Kilavuzu' olarak yayinlanacak. BCTP'nin daha genis alanda ve daha etkin sekilde faaliyet göstermesi için diger Balkan ülkelerinin de bu merkezde toplanmasi için çalismalar sürecek" dedi.

Romanya Ticareti Gelistirme Merkezi verilerine göre 2005 sonunda bu ülkedeki Türk firmalarinin sayisi 9 bin 989'a ve bu firmalarin toplam sermayesi de 489 milyon dolara ulasti. Türkiye'de faaliyet gösteren Romen sermayeli sirket sayisi ise 33 oldu.

Bulgaristan Yatirim Gelistirme Ajansi verilerine göre geçen yil Bulgaristan'a Türk firmalari tarafindan 27.4 milyon dolarlik dogrudan yatirim yapildi. 1992'den bu yana yapilan yatirim 157.5 milyon dolara yükseldi. Geçen yil Türkiye'de 31 Bulgar sermayeli sirket kuruldu. Bulgar sermayeli sirket sayisi 109'a ulasti.

Ekim 2005 itibariyle Yunanistan'da 6 Türk firmasi faaliyette bulunuyor. 2004 sonu itibariyle Türkiye'de Yunan kökenli 80 firma faaliyet gösteriyor. Yunan yatirimlari Türkiye'deki yabanci yatirimlarin yüzde 4'ünü olusturuyor.

2003 verilerine göre Türkiye'de 22 Sirp kökenli firma faaliyet gösteriyor. Bu ülkede faaliyet gösteren Türk sermayeli isletmelerin sayisi da 15.

Makedonya Ekonomi Bakanligi verilerine göre Temmuz 2005 itibariyle Türk firmalarinin Makedonya'daki yatirimi 22 milyon dolara ulasti.

Arnavutluk'taki Türk yatirimlari 40 milyon dolar civarinda. Bu yatirimlar özellikle madencilik, metalurji, insaat gibi alanlarda yogunlasiyor.


Türkiye'nin BCTP üyesi ülkelerle ticareti (2005/Milyon dolar)

Ülke Ihracat Ithalat

Bulgaristan 1.177 1.186

Yunanistan 1.123 721

Romanya 1.784 2.281

Arnavutluk 191 17

Sirbistan-Karadag 226 97

Makedonya 162 52

Kaynak; Dis Ticaret Müstesarligi