Ticaret köprüleri projesinden AB yararlanabilir
06/02/2007

Y.Doç.Dr. Sefer Gümüs / Haliç Üniversitesi Isletme Fakültesi Dekan Yardimcisi

Laleli kendi basina bir dünya projesidir. Türk ve küresel is dünyasinin bundan yararlanmasi dünya ticaretine çok sey kazandirir. Komsumuz ve dostumuz Bulgaristan ile diger güney AB ülkelerinin bu potansiyel ticaretten yararlanmasi gerekir. Laleli dünyanin 62 ülkesine kendi deneyimlerini ve satislarini yansitmaktadir. AB ve dünya pazarlarinin bölge ticaretinden faydalanmalari ve hatta örnek almalari gerekir. Günümüzde dünyada yasanan ender ticaret olayi bölgede yasanmaktadir.

Sektörün ve bölgenin potansiyelinin dünya pazarlarina tasimada tasima sektörünün bölgedeki konumu son derece önemlidir. Bunun için önce AB ve dünyadaki tasimacilik sektörüne özetle bakalim:

Tasimacilik sektörünün dünyada 2.5 trilyon dolarlik pazari vardir. AB'de ulasim sektöründe 10 milyon insan istihdam edilmektedir. AB'de yilda ortalama bir trilyon Euro düzeyinde yatririm yapilmaktadir. Bu durum, AB GSMH'sinin yüzde onuna esittir. 2006 yili rakamlarina göre, AB'nin tasimacilik sektöründeki islem hacmi 725 milyar Euro'ya ulasacaktir.

AB, 455 milyon nüfusu, 10 trilyon dolarlik tek ve essiz pazari ile ABD'nin rakibidir.

Genisleyen ve gelisen AB'nin dünya ticaretindeki payi yüzde 21'dir. Yabanci yatirimlarin yüzde 25'i AB'ye akar. Böylesine güçlü ekonomik ve siyasal sistemin dünya sisteminde gelecegini aramaya ihtiyaci yokur. Bu nedenle ülkemizin AB'ye üyeligi dünyadaki dengeleri degistirecektir.

Türkiye 85 milyar dolarlik ihracatinin yüzde 32 sini kara, yüzde 23'ünü deniz, yüzde 33'ünü hava ve 12'sini de demiryolu tasimacili ile yapar. Eminönü ve Laleli'den yapilan ihracat tasima sektörünün yüzde 43'ünü olusturur. Bölgedeki 35 milyar dolarlik ihracatin kara, deniz, hava ve demir yolu ile AB'ye özellikle Bulgaristan ve Romanya gibi ülkelere tasinmasi ve bunun için proje gelistirilmesi Türkiye'nin ihracatini daha da artiracaktir. Böylece yeni AB ülkelerine katki saglanacak ve gelismelerine katkida bulunulacaktir.

Türkiye, Dogu Bati arasindaki 600 milyar olarlik tasimacilik sektörünün çalistigi geçis noktasindadir. AB, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Ortadogu'nun baglanti merkezidir. Bulgaristan ve AB Türkiye'nin bu gücüyle dünya ticaretindeki payini artirabilir ve dis pazarlara ulasabilir.

Laleli sanayici ve isadamlari ile esnaf ve tüccarlari, ekonomik güçleri, kuralari ve zamanlari geregince ülke kalkinmasina katkida bulunmayi sevmektedirler. Istanbul 15 milyonluk mega kent. Kendi sinirlarini asmistir. Kentin her bölgesinde yasayan insanlar ülke mill gelirinden ayni ölçüde yararlanamamaktadirlar. Bu insanlar Türkiye'nin 81 ilinden gelmis ve sehirde yasamaya çalismaktadirlar. Ülkenin kisi basina düsen ortalama 5 bin dolarlik milli gelirinden, 175 dolar pay almaktadirlar. Istanbul'un gelismemis bölgelerindeki sayilari 3 milyon 500 bini insanlarimiza gelistirilecek AB, Dünya Bankasi, ülkeler ve yerel projelerle katki saglanabilir, istihdam edilebilir ve açlik sorunlari çözülebilir.

'Ticaret köprüleri' projesinde AB ile ekonomik ve sosyal bütünlesmenin gerçeklesmesi için Trans-Avrupa aglari kapsamnida tasimacilik faaliyetlerinin birlikte yürütülmesi, sektörler ve ülkeler arasi tasimaciligi artiracaktir. Türk ve Bulgar firmalariyla AB firmalari arasinda kurulacak isbirligi AB farkindaligini artiracak, yeni teknolojiler ile bilgi kökenli çalismalari tesvik edecektir.

Gelistirilecek proje ile firmalar arasinda uygulama degisimleri yasanacak, AB ve Türk halki arasinda sistem hakkinda bilgilenmeler saglanacaktir. Ekonomik ve kültürel sektörlerin birlikte çalismalarindan kaynaklanan finansal hareketlilik yatirimlara yönelecek ve istihdam artarak issizlik önlenecektir.

Laleli ve Eminönü bölgesindeki firmalar orta, küçük ve büyük ölçeklidirler. Gelisen ve degisen iç ve dis pazarlarda mal ve hizmetlerini satabilmeleri için son teknolojilerden yararlanma heregi vardir. Teknoloji kaliteyi gelistiecek ve maliyetler düsecektir.

Türkiye, AB için çok önemlidir. Vazgeçilmezdir AB, ekonomik, sosyal, kültürel ve mantiksal her türlü projeye mali destek saglamaktadir. Ancak projelerin zamaninda ve kurallarina göre yapilmasi gerekir. Tüm bunlarin yaninda dünya ülkelerinin de ülkemize büyük ilgileri vardir. Gelismis ülkeler de Türkiye'deki sektörlere, kurum ve kuruluslara hibe ve kredi vermektedirler.

Bölgede yürütülecek projeler asagidaki yararlari saglayacaktir.

- Tekstil sektöründeki dis satimlarin yüzde 82'sinin bölgeden yapilmasi saglanacak,

- Satislarin yüzde 93'ü toptan ve yüzde 7'si de perakende olacaktir. Türkiye'nin ayakkabi ve çanta ihtiyacinin yüzde 22'si bölgeden karsilanacak ve yüzde 12'si dissatim yapilacaktir.

- Dünyanin ve Türkiye'nin kuyumculuk merkezi kapali çarsida islenmis altin ürünlerinin yüzde 38'i dissatim olacak, 85 milyar dolarlik ihracatin yüzde 22'si de bölgeden yapilacaktir.

- Türkiye'de üretilen halilarin yüzde 63'ü bu bölgede satisa sunulacak ve yüzde 18 de ihracat yapilacaktir.

- Yapilacak yatirimlar AB ve dünya ülkelerine bölgeden dengeli olarak dagitilacak, AB tek pazarinin düzenli çalismasina yardimci olacaktir.

- Devlet sorunu haline gelen ve bir türlü çözülemeyen Istanbul trafiginin sorunlari ortadan kalkacaktir. Bavul ticareti gelisecek, degisecek ve daha sistemli hale gelerek Istanbul ekonomisine katki saglayacaktir.

- Dünya ülkelerinin Bölgeye yatirim ve ticaretleri artacak, refah ve mutululuk tentin her tarafinda yasanacaktir.

- Bölgede gelistirilecek projeler Istanbul'da planli ve programli kalkinmaya yardimci olacak ve yapilacak projelerin sürdürülebilirligi saglanacaktir.

- Istanbul'a araç ve göç trafigi duracak, alternatif yatirimlar, sektörler ve bölgeler türetilerek issizlik azalacak ve istihdam artacaktir.

- Gelistirilecek projelerle hükümetlere,yerel ve atanmis yönetimlere öneriler sunulacak ve izlenmesi saglanacaktir. Projelerin kagit üzerinde kalmamasi için uygulanabilirligi, sürdürülebilirligi ve fon veya kredi alan projelerin olmasi saglanacaktir.