ESM Yayincilik - UTA Lojistik
ESM Yayincilik Egitim ve Tanitim Ltd. Sti
31 Mayis 2007

Balkan Kongresi'ne dogru Bu ay sizlerle bölgemizin önemli lojistik
platformlarindan birini tanitmaya çalisacagim. Balkan Freight Forwarder Kongresi 16-18 Mayis tarihlerinde Belgrat'ta düzenleniyor.

Tuna Nehri'nin güneyinde bulunan Balkan ülkeleri ve Moldova'nin freight forwarder dernekleri 10 yildan fazla bir süredir beri her iki yilda bir farkli bir ülkede Balkan Kongresi düzenleyerek bölgesel sorunlari tartisiyor. 1999 yilinda UTIKAD'in ev sahipliginde Istanbul'da düzenlenen bu kongre mütevazi boyutlarina ragmen bölgenin lojistik sorunlarina son derece önemli katkida bulunuyor.

Balkanlar artik siyasi açidan 'demode' bir tanim gibi görünebilir. Zira gerek Avrupa Birligi gerekse ABD bölgeyi "Güneydogu Avrupa" olarak tanimlamayi, Slovenya ve Hirvatistan gibi eski Yugoslavya'dan kopmus ülkeler kendilerini 'Orta Avrupali' saymayan olusumlara sirtini çevirmeyi tercih ediyor.

Her ne sekilde tanimlanirsa tanimlansin, Balkanlarin stratejik konumu, Orta ve Bati Avrupa ile Türkiye ve Ortadogu arasinda geçis noktasi olmasi nedeniyle her zaman farkli biçimde aniliyor ve degerlendiriliyor. Zaten sirf bu stratejik konumu yüzünden bölgede siyasi ve ekonomik çalkantilar hiçbir zaman eksik olmamis midir?

Ama iki yil önce Sofya'da yapilan Balkan Kongresi'nde söyledigim gibi yasanan sikintilara ragmen bölge halklari her zaman bir 'Balkan Ruhu'nu yasatmayi bilmistir. Bu ruhun yasatilmasinda bölge isadamlarin katkisi küçümsenemez.

Nitekim Bosna ve Kosova savaslarinin ardindan bölgenin yeninde imari ve ekonomisinin canlanmasi için baslica görev yine isadamlarina verilmistir. ABD ve Batli ülkelerin bölge için ayirdigi fonlarin kullanilmasinda SECI'ye basrol verilirken, Koç Holding Yönetim Kurulu Onur Baskani Sayin Rahmi Koç önderliginde kurulan, Türkiye'den UTIKAD ve UND'nin de üyesi bulundugu ulusal ajanslar büyük rol oynamislardir. Bu ajanslarin baslica görevi, bölgede ticaretin kolaylastirilmasi, mal akisinin serbestlestirilmesi için yapilmasi gerekenleri ilgili otoritelere aktarmak olmustur.

Balkanlar Türkiye dis ticareti açisindan stratejik bir konumdadir. Bilindigi gibi ülkemizin dis ticaretin yariya yakin kismi Avrupa ülkeleri ile yapilirken, tasimlarin yaridan fazlasi karayolu ile Balkan ülkeleri üzerinden gerçeklestirilmektedir. Tabi böyle olunca bölgedeki istikrarsizliklar Türkiye'yi dogrudan etkilemektedir. 90'larin ilk yarisinda Yugoslavya'da patlak veren iç savasin dis ticaretimize dolayisiyla tasmalarimiza etkisi hala hatirlardadir.

Ancak her iste bir hayir var: Bu savas ticaretimizin atar damarlarini kapatmamis olsaydi, Türkiye dünyanin en basarili kombine tasimacilik örneklerinden biri olan Ro-Ro hizmetlerine sahip olmayacakti belki de...

Günümüzde de sorunlar hallolmus degil. Ancak günümüz sorunlari bölge istikrarsizligindan degil tersine bölge gelisiminin bas döndürücü bir hiz kazanmasinin bir sonucu. Biliyorsunuz Balkanlarda su anda bambaska bir politik iklim hakim. Bulgaristan ve Romanya bu yilin basinda AB üyesi oldu. Hirvatistan ve Türkiye ise üyelik perspektifi kazandi. Basta Türkiye olmak üzere bölge ülkelerinin büyüme performansi Avrupa'nin da takdirini kazanmis durumda... Simdi bölgede yasanan sikintilar istikrarla birlikte gelen ticari canlanmadan daha fazla pay kapma yarisinin bir sonucu.

Bir bakima Almanya'nin güdümündeki Bulgaristan'in, kendi tasiyicilarinin çikarlari ugruna uygulamaya çalistigi vize ve geçis engelleri bunun en somut örnegi. Daha ötede Sirbistan'in otoyol vergilerini yukari çekmesi de benzer bir kayginin eseri.  

Tabi bunlar tasimaciligin bir boyutunun, yani karayolu tasimaciliginin sadece Türkiye'de degil Bulgaristan, Romanya ve diger Balkan ülkelerinde de büyük yer isgal etmesinin getirdigi sikintilar. Bu açidan bölgede kombine tasimaciligini yayginlastiracak, karayolunun agirligini deniz ve demiryoluna aktaracak ticari ve pratik çözümler gelistiren bölge freight forwarder isletmelerinin rolü belirleyici olacaktir.

Bu nedenle Balkan Freight Forwarder Kongresi'ni fazlasiyla önemsiyorum. Bizzat katilacagim kongrede tabii ki Türkiye karayolu tasiyicilarinin önüne getirilmeye çalisilan engellerin haksizligini anlatacak, Balkan freight forwarderlarindan hükümetleri nezdinde girisimde bulunmalarini, bölge ticaretinin saglikli gelisimi açisindan bunun gerekli olacagini vurgulayarak talep edecegim. Ancak kongrenin asil ön plana çikarmasi gerekenin de bölgede demiryolu ve kisa mesafe deniz tasmaciligini karayolu ile entegre bir biçimde gelistirilmesi oldugunu belirtmeyi ihmal etmeyecegim.