Bush’un Sofya Ziyaretinin Anlami Ne?  
Dünya Gündemi, 18 Haziran 2007
   
ABD’nin füze kalkani projesinde Bulgaristan’in kilit bir rol oynuyor olmasindan dolayi, ABD Baskani Bush’un bu ülkedeki temaslari ilgi uyandiriyor. Bulgaristan, Baskan Bush’un ‘’özgür dünya’’ olarak niteledigi diger eski komünist devletlerle karsilastirildiginda, kendini en az rahat hisseden ülke. Rusya petrolü ve dogalgazina bagimli; ayrica nükleer reaktörleri için de Rus yakitina gereksinimi var. Ancak Moskova’yla yakin iliskisi, Bulgaristan’in NATO ve Avrupa Birligi’ne üye olmasini engellemedi.

Almanya’nin Sesi Radyosu'nun haber-analizi








Almanya’nin Sesi Radyosu

ALMANYA, Berlin: ABD’nin füze kalkani projesinde Bulgaristan’in kilit bir rol oynuyor olmasindan dolayi, ABD Baskani Bush’un bu ülkedeki temaslari ilgi uyandiriyor. Sofya, Bush’ un Avrupa gezisindeki son durak. Arnavutluk’tan Bulgaristan’a geçen ABD Baskani George Bush’un Avrupa gezisinin son ayaginda Bulgaristan Cumhurbaskani Georgi Pirvanov ile bir araya geldi. Yaklasik 1,5 saat süren görüsmeden sonra iki lider ortak basin toplantisi düzenledi. Bush, basin toplantisinda, eski Dogu Blogu ülkelerinde kurulmasi planlanan füze kalkani konusuna agirlik verdi. Füze kalkani projesinin basta Rusya olmak üzere üçüncü ülkelere tehdit amaciyla gelistirilmedigini söyleyen Bush, “Füze kalkani projesi Rusya’ya degil, Avrupa’yi tehdit eden suç rejimlerine karsidir” dedi.Rusya Devlet Bakani Vladimir Putin ile G–8 Zirvesi’nde bir araya geldigini kaydeden Bush, “Bu görüsme sirasinda Putin’e de söyledim. Biz Amerika olarak Rusya’yi bir düsman olarak görmüyoruz” diye konustu. Putin’in ortaya koydugu Azerbaycan’da ortak radar sistemi kurulmasi projesine de deginen Bush, sözlerini söyle sürdürdü: “Son derece ilginç bir proje. Ancak ben teknik uzman degilim. Bunun için konuyu ilgili mercilere ilettim. Eksperlerimiz teknik açidan öneriyi inceleyecekler. Eger ortada teknik bir sorun yoksa bu projeyi degerlendirecegiz.”



Libya’daki hemsireler ve Kosova

ABD Baskani Bush, Pirvanov ile yaptiklari görüsme sirasinda Libya’da 500’e yakin çocuga AIDS virüsü bulastirdiklari iddiasiyla idama mahkum edilen bes Bulgar hemsirenin hayatlarinin kurtarilmasi konusunun da gündeme geldigini belirterek, bu konuda ABD’nin elinden gelen her türlü yardimi yapmaya hazir oldugunu söyledi. Bush, Kosova sorunuyla ilgili görüslerini açiklarken de, bu konunun artik daha fazla zaman kaybedilmeden bir sonuca baglanmasi gerektigini söyledi. BM temsilcisi Martti Ahtisaari planinin uygulamaya konmasini isteyen Bush, “Biz ABD olarak Kosova’nin bagimsizligini destekliyoruz” diye konustu. Bush, Kosova konusunda Cumhurbaskani Georgi Pirvanov’un görüslerini de dinledigini ve son derece önemli öneriler aldigini söyledi. Bush, basin toplantisinin ardindan Bulgaristan Basbakani Sergey Stanisev ile bir araya geldi. Yaklasik bir saat süren, ikili iliskilerin degerlendirildigi görüsmenin ardindan Bush, Blagoevgrad kentindeki Amerikan Üniversitesi ögrencilerinden olusan bir heyeti kabul etti. ABD Baskani, son derece siki güvenlik önlemleri altinda yaptigi Bulgaristan ziyaretini bu aksam tamamlayacak.



Yogun güvenlik önlemleri

George Bush’un ziyareti dolayisiyla, yaklasik 10 gündür alarm durumunda olan Bulgaristan Içisleri Bakanligi, genis güvenlik tedbirleri aldi. Baskent Sofya, adeta hayalet kente dönüstü. Pazar ögle saatlerinden itibaren kent merkezindeki birçok cadde ve sokak araç ve yaya trafigine kapatildi. Bush’un kortejinin geçtigi ana caddelerde kus uçurtulmadi. Kortejin geçtigi saatlerde bölgedeki tüm GSM vericileri, uzaktan kumandali bomba ihtimaline karsi devre disi birakildi. Içisleri Bakanligi’nin emri ile Sofya’da silah satisi yapan magazalar da kapatildi. Bakanlik yetkilileri, ayrica ruhsatli silah sahiplerinin iki gün boyunca silahlarini yanlarinda tasimamalari çagrisinda bulundu. Bush, füze kalkani projesinin ’reklami’ için bir süredir Avrupa ülkelerinde temaslarda bulunuyor. Cuma günü sona eren Almanya’daki G–8 Zirvesi’nden sonda Polonya, Italya ve Arnavutluk’a gitti.



Papa ile ilk görüsme

Italya’da Papa 16. Benedikt ve Italya Basbakani Romano Prodi ile temaslarda bulunan Bush, Papa’ya Irak’taki Hiristiyan azinlikla ilgilenecegi sözünü verdi, Irak hükümetinin de Hiristiyan azinliga hosgörü göstermesi için çaba sarf edecegini söyledi. Italya Basbakani Romano Prodi ile görüsmelerinde olumlu bir hava yaratmaya gayret eden Bush, Italya’nin geçen yil Irak’tan asker çekmesi konusuna deginmedi, Afganistan’a ek askeri güç göndermesi için de Italyan hükümetine kamuoyu önünde herhangi bir talepte bulunmadi.



Polonya’da füze kalkani konusu

Sokak protestolarinin eslik ettigi bu ziyaretin ardindan Bush Polonya’ya geçti ve Polonya Cumhurbaskani Lech Kaçinski ile yaptigi temaslarda, ABD’nin füze savunma kalkani projesi görüsme gündeminin en önemli maddesini olusturdu. Bush, Polonya’da füze savunma sistemi kurulmasi yönündeki isteginde israrli oldugunu bir kez daha vurgulayarak söyle konustu: “Roket savunma sistemlerinin topraklarina konuslandirilmasina Polonya’nin verdigi destegi saygiyla karsiliyorum. Bu sistemlerin Polonya’nin ve giderek tüm Avrupa’nin güvenliginin daha iyi saglanmasina katkida bulunacagi konusunda görüs birligi saglayacagimizi ümit ediyorum.”  (Almanya’nin Sesi-11 Haziran 2007)



Bulgaristan’in ABD ve Rusya Karsisindaki Konumu

BBC Sofya muhabiri Nick Thorpe’un aktardigina göre, Bulgaristan, Baskan Bush’un ‘’özgür dünya’’ olarak niteledigi diger eski komünist devletlerle karsilastirildiginda, kendini en az rahat hisseden ülke.



Rusya petrolü ve dogalgazina bagimli; ayrica nükleer reaktörleri için de Rus yakitina gereksinimi var. Ancak Moskova’yla yakin iliskisi, Bulgaristan’in NATO ve Avrupa Birligi’ne üye olmasini engellemedi. Bulgaristan Irak’ta sekiz askerini kaybetti.


Büyük çogunlugu Afganistan’da olmak üzere 800 askeri de yurtdisi görevlere sevk edilmis durumda. Ama ABD’nin füze kalkani projesi kapsaminda radarlarini Çek Cumhuriyeti, füzeleri de Polonya’ya yerlestirme planlari; Rusya’nin bu plana tepkisi de Bulgar hükümetini kaygilandirmis durumda. Rusya lideri Vladimir Putin füzelerini Avrupa’ya yönlendirmekten söz ederken, ‘’Bulgaristan ve Romanya’daki yeni Amerikan üsleri’’ çerçevesinde konusuyordu. 3 binden fazla Amerikan askerinin eylül ayi içinde Bulgaristan’a ulasmasi bekleniyor. Bulgaristan’in kendi hava ve savunma sistemleri eski ve çogunlukla da eski Sovyet teknolojisine dayaniyor. AB’nin en yoksul ülkesi olarak da Bulgaristan’in bu sistemleri yenilemek için yeterli bütçesi yok. Ülkenin sosyalist hükümeti, NATO’nun 27 üyenin tamamini kapsayan savunma semsiyesinin altinda yer alabilmek istiyor. Baskan Bush’un da Sofya yönetimine Bulgaristan temaslari sirasinda Amerika’nin eksiksiz destegine sahip olduklari güvencesi vermesi bekleniyor. (bbc radyosu–11 Haziran 207)