'İş cenneti' Makedonya yatırıma davet ediyor

Dünya İletişim Ajansı - Haberler
Dünya Gazetesi
Tarih: Şubat 1, 2007

İSTANBUL - Arazi tahsisinden vergi indirimine, bölge ülkelerine sıfır gümrük
vergisine, serbest bölgeler ve teknoparklara kadar pek çok yatırım
avantajını bir
arada sunan Makedonya, Avrupa pazarına oynayan tüm yatırımcılar için
bir köprü olmaya
resmen aday oldu. Makedonlar, uluslararası basın organlarına 'AB'nin
yeni iş cenneti'
ilanları veriyor.

Makedonya, tekstil, giyim, inşaat, otomotiv, gıda ve madencilikte Türk
girişimcilere
cazip fırsatlar sunuyor. Geniş araziler ve eğitimli işgücü Makedonya'nın kozları
arasında. Halen bu ülkede iş yapan Türkler, yeni geleceklere "Elinizi
çabuk tutun.
Sabit yatırım şart değil, bölge için atlama taşınız olabilir" diyor.



"Balkanlar'ın dama taşı"

Türk-Makedon İş Konseyi Başkanı Feridun Yeşil, "Balkanlar'ın dama taşı" dediği
Makedonya'nın özellikle Türk girişimciler açısından sağladığı avantajları şöyle
sıraladı:

. Bulgaristan ve Romanya'ya sıfır gümrükle ihracat

. İşgücü maliyetleri Türkiye'den çok daha ucuz

. Altyapı şartları da Türkiye'den çok daha iyi

. Türk yatırımcının dil, din ve mutfak sorunu yok

Aralarında Ziraat Bankası, Koç Grubu'na bağlı Ramstore, Haznedar Tuğla ve Zorlu
Tekstil'in bulunduğu 20'den fazla Türk şirketinin toplam 100 milyon doları aşkın
yatırım yaptığı Makedonya'da tekstil, inşaat, otomotiv, gıda ve madencilik gibi
sektörlerde yatırımcılara cazip fırsatlar sunuluyor. 1990'lı yılların
sonlarına doğru
hızlı bir özelleştirme sürecine girerek, geniş araziler, yatırım ve sabit gelir
vergisi indirimi, serbest bölgeler ve teknolojik parklar, eğitimli ve
ucuz işgücü,
Avrupa ve Balkan pazarlarına yakınlık ile sıfır gümrük avantajları
sunan ülkenin yeni
sloganı ise 'Avrupa'da Yeni İş Cenneti.'

Türk-Makedon İş Konseyi Başkanı Feridun Yeşil, Makedonya'nın yüzölçümü
itibariyle
büyük bir devlet olmadığını ancak bu ülkeye yatırım yapmanın,
Balkanlar ve Avrupa ile
rahat ticaret anlamına geldiğini söyledi. Makedonya'nın Balkanlar'ın 'dama taşı'
olduğunu vurgulayan Yeşil, "Orada yatırım yapan her işadamı, bu ülke
üzerinden tüm
Balkan ülkelerine rahatlıkla mal satabilir" dedi.

Makedonya'nın Balkan ülkeleri ile sıfır gümrükle çalıştığını söyleyen
Yeşil, ülkenin
ayrıca işgücünün Türkiye'den çok daha ucuz ve altyapı şartlarının da
çok daha iyi
olduğu bilgisini verdi. Bunun dışında özellikle Türk yatırımcı için
'dil' ve 'mutfak'
sorunu olmadığını da hatırlatan Yeşil, nüfusun yaklaşık yüzde 12'sinin Türk ve
Müslüman olduğunu bildirdi.

"Elinizi çabuk tutun"

Yeşil, Makedonya ile şu anki ticaret hacmimizin yaklaşık 160 milyon dolarlar
seviyesinde olduğunu ve aralarında Ziraat Bankası, Koç Grubu'na bağlı Ramstore,
Haznedar Tuğla, Zorlu Tekstil gibi büyük grupların da bulunduğu 20'den
fazla Türk
şirketinin, bu ülkede 100 milyon doları aşkın bir yatırımı olduğunu
söyledi. Yeşil,
"Balkanlar'da yatırım yapmak isteyen veya Balkanlar ile Avrupa'ya iş yapan Türk
firmalarının bu ülkeye yatırım yapmalarını tavsiye ediyorum. Bu
ülkenin bir diğer
özelliği de, çok yakında da AB üyesi olacak olması. Türk yatırımcısına
ellerini çabuk
tutmalarını tavsiye ediyorum" diye konuştu.

Hangi sektörler niçin cazip?

Feridun Yeşil, Makedonya'da yatırım bekleyen sektörlerin başında
tekstilin geldiğini
belirterek, "Bu ülke, öncelikle tekstil yatırımcısı için gerçekten
müthiş fırsatlar
sunuyor. Çünkü Makedonya, komünizmin 'tekstil deposu' olarak ün yapmış
bir ülke. Bu
nedenle inanılmaz kaliteli ve ucuz bir işgücü var" şeklinde konuştu.

Tekstilin ardından Türk yatırımcısı için en büyük iş kolunun 'inşaat' olduğunu
vurgulayan Yeşil, ülkede gerek altyapı yatırımları, gerekse konut
inşaatı sektörünün
doymamış bir pazar olduğunu ve Türk taahhüt fimalarının en kısa
zamanda başvurarak,
bu imkanlardan faydalanmaları gerektiğini söyledi.

Ülkede bunların dışında gıda, oto yan sanayi, süt ve süt ürünleri hayvancılık
sektörlerinin de yatırımcı beklediği bilgisini veren Yeşil, özellikle
Türkiye'den
Balkanlar ve AB ülkelerine et ve süt ürünleri satamayan Türk
üreticisinin bu pazar
kanalıyla söz konusu ülkelere açılabileceğini bildirdi.

Yeşil, Balkanlar'ın orta yerinde adeta bir şarap mahzeni konumunda olan ülkenin
özellikle Fransızlar tarafından fason şarap üretim merkezi olarak
kullanıldığını da
belirtti.

Eximbank'tan 25 milyon dolar

Tarım ve hayvancılık alanında devlet tarafından başlatılan 'Vardar
Vadisi Projesi'nin
de tarım ve hayvancılık sektörü için çok büyük bir gelecek vaat ettiğinin altını
çizen Yeşil, Türk yatırımcısının bir an önce özellikle bu projede yer alması
gerektiğini belirtti. Yeşil ayrıca, Makedonya'ya yatırım yapacak Türk
girişimcisi
için, Eximbank'ın 25 milyon dolarlık açılmış bir kredisi bulunduğunu
da bildirdi.

Daha önceleri bankacılıkta sorunlar yaşandığını hatırlatan Yeşil, Devlet Bakanı
Kürşad Tüzmen'in son ziyaretinde bakanlar arası görüşmelerde bu konuda
da mutabakat
sağlandığını, artık buradan oraya, oradan da Türkiye'ye para
transferlerinde hiçbir
sorun yaşanmadığını dile getirdi.



Sanayi ve Ticaret eski Bakanı Yalım Erez: Ülkeyi değil, interlandı kullanın

Makedonya'da faaliyet gösteren Haznedar Tuğla'nın sahibi ve eski TOBB Başkanı ve
Sanayi ve Ticaret Bakanı Yalım Erez de Makedonya'ya yatırım yapacak Türk
girişimcisinin bu ülkeyi 'interland'ı ile değerlendirmesi gerektiğini söyledi.

Kendisinin bu ülkeye yatırım yapan ilk Türk firması olduğunu ifade eden Erez,
"Aslında biz çok geç kaldık. Yugoslavya parçalandıktan sonra bu ülkeye en fazla
yardımı yapan ülke Türkiye olmasına karşılık, Makedonya'ya yıllarca
ambargo uygulayan
Yunanlılar, bankacılık, petro-kimya, çimento gibi hemen tüm büyük devlet
özelleştirmelerini Fransızlar'la paylaştı" diye konuştu.

Erez, Makedonya'da özellikle eğitimli ve ucuz işgücü ile gelişmiş
altyapının büyük
bir potansiyel olduğunu vurgulayarak, aynı dili konuşan Türk yatırımcısının bunu
mutlaka değerlendirmesi gerektiğini söyledi.

Makedon Hükümeti'nin devlet yapısını tamamen serbest piyasa
ekonomisine göre kurduğu
bilgisini de veren Erez, ülkede yatırım yapacak girişimcinin hemen
hiçbir bürokratik
engelle karşılaşmadığını da bildirdi.

Bu ülkeye yatırım yapmak isteyenlere tavsiyelerde de bulunan Erez, "Geçmişteki
birlikteliğimiz için bu ülkeye yatırım yapmak isteyenler zamanını ve
parasını boşuna
harcamasın. O devir kapandı. Burada sadece, kendisine hedef
belirleyip, Balkanlar ve
Avrupa'ya açılmak isteyen kazanır" ifadelerini kullandı.



Yatırım yapmanın avantajları

- Sektörün durumuna göre arazi tashisi veriliyor

- Yatırım indirimi sağlanıyor.

- Yüzde 10 sabit kazanç ve sabit gelir vergisi indirimi yapılıyor.

- Yatırımcı en geç bir haftada şirket kurabiliyor.

- Yüzde 3'lük enflasyon ve altyapı oalanakları da var.

- 'Serbest Ekonomi Bölgeleri ve Teknolojik Parklar' için sunulan yatırım
avantajlarının başında ise 10 yıllık döneme ait kazanç vergi muafiyeti, bireysel
gelir vergisinin yüzde 50 azaltılması, KDV ve gümrük vergi muafiyeti, altyapı
edinimleri ve dünya markaları için özel teşvikler geliyor.



Balkanlar'a 5 milyar dolar ihracat

Türkiye, Makedonya'nın komşusu olduğu Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan gibi
ülkelere doğrudan 5 milyar dolardan fazla ihracat gerçekleştiriyor. Türkiye'nin
bölgeye ihraç ettiği ürünlerin başında ise tekstil, otomotiv yan
sanayi, demir-çelik
eşyası ve taze meyve geliyor. Makedonya'ya yatırım yapacak olan
kişilerin bu ülkelere
sıfır gümrükle iş yapmalarının önü açılabilir.



Komşular ne alıyor

. Bulgaristan

İmalat ürünleri5.708 milyon Euro

Makine ve taşıt8.818 milyon Euro

Mineral yakıtlar 5.780 milyon Euro

Hammadde 1.762 milyon Euro

Gıda ve hayvancılık 1.133 milyon Euro

. Romanya

Makine ve taşıma araçları%23.8

Tekstil%12.6

Mineral-yakıt%13.4

Kimyasallar-plastik%7.9

. Yunanistan

Makine ve ulaşım ekip.%28.75

Mineraller %17.30

Mamül ürünler %13.49

Çeşitli imal ürün %11.90

Gıda ve canlı hayvan%9.08

Hammadde%2.53

İçecek ve tütün%1.63

Hayvansal ve bitkisel yağlar%0.29



Türk-Makedon ticareti (milyon $)

YıllarİhracatİthalatHacim

200189,89,198,4

2002100,514,9115,4

2003121,927,3149,2

2004149,351,9201,3

2005162,151,6213,7

2006*152,947,0199,9

Kaynak: DEİK

(.) 11 aylık

TARİH:01-02-07