Cumhuriyet 19.01.2008
Bulgaristan ve Rusya, Nabucco'ya rakip görülen Güney Akımı için anlaştılar

Putin'in Balkan çıkarması
DENİZ BERKTAY

KİEV - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin , yanında, veliahtı olarak
görülen Dimitri Medvedev ile birlikte, devlet başkanı sıfatıyla son
resmi yurtdışı ziyaretini Bulgaristan'a yaptı. Aralarında,
Bulgaristan'ın Belene kentinde Avrupa'nın en büyük atom enerjisi
santralının kurulmasının da yer aldığı 8 ayrı konuda anlaşmanın
imzalanacağı zirve, Rusya'nın Balkanlar'a yeniden girişi olarak
yorumlanıyor.

Bulgaristan'ın Rus doğalgaz tekeli Gazprom ile İtalya'nın ENI
firmasının ortaklığında Ukrayna ve Belarus'u by-pass edecek ve Rus
doğalgazını Karadeniz'in altından Balkanlar'a oradan da Avrupa'ya
taşıyacak olan " Güney Akımı " projesine katılması, Türkiye'nin hayata
geçirmeye çalıştığı ve Orta Asya doğalgazını Türkiye ve Balkanlar
üzerinden Avrupa'ya ulaştırılmasını hedefleyen Nabucco projesine de
darbe anlamına geliyor.

Tarihi 'tesadüf'
Projeyi dün onaylayan Bulgaristan, Rus doğalgazının geçeceği kendi
ülkesindeki boru hatlarının yüzde 50 hissesinin Rus doğalgaz tekeli
Gazprom'a, diğer yüzde ellisinin ise kendisine kalmasını kabul etti.
Güney Akımı'nın bir kolunun Bulgaristan'ın Burgaz Limanı'ndan
Yunanistan'ın Dedeağaç Limanı'na, diğer kolunun ise, Sırbistan
üzerinden Orta Avrupa'ya uzanması öngörülüyor.

Rusya'dan Avrupa'ya yılda 30 milyar metreküp taşıma kapasitesine sahip
proje Moskova'nın Avrupa üzerindeki gaz hâkimiyetini güçlendirecek.
Nabucco'nun amacı Avrupa'nın Rusya'ya bağımlılığını kırmaktı.

Putin'in Bulgaristan ziyareti, Balkan politikasında da önemli bir
dönüm noktasına işaret ediyor. Ziyaret, Bulgaristan'ın 1877-78 Osmanlı
Rus savaşında Rusya'nın desteğiyle bağımsızlığını kazanmasının 130.
kuruluş yıldönümü kutlamalarının olduğu zamana denk geldi ve "Slav
kardeşliği, ağabey Rusya" gibi sloganlar, soğuk savaşın bitiminden
beri ilk kez bu ziyarette kullanıldı.

Rusya'nın 1878'de Osmanlılara karşı Bulgarları desteklediğinden söz
eden Putin, iki akraba halkın birbirlerini her şart altında
destekleyeceklerini söyledi. Bulgaristan'ın 1999'da NATO'nun
Yugoslavya operasyonunda hava sahasını Rus savaş uçaklarına kapatması
ve 2004 yılında NATO üyesi olması, Rusya ile Bulgaristan'ın
ilişkilerinin 1990'ların sonları ve 2000'lerin ilk yarısında en kötü
dönemini yaşamasına neden olmuştu. Şu anki yakınlaşma süreci, Rus dış
politikasındaki kamplaşmacı anlayışın, yerini siyasi konuları geri
plana atarak ekonomik ilişkileri ön plana alan pragmatik anlayışa
bıraktığını gösteriyor.