Avrupa’nın unutamadığı iki savaş
KOSOVA NOTLARI
Cevdet Akçalı
Dünya Gündemi
29-02-2008

Avrupa’nın unutamadığı iki savaş
Türklerle Avrupalılar arasında, 1300 yılında başlayıp 1918’e kadar
geçen süre içerisinde çeşitli savaşlar olmuştur. Ancak Avrupalıların
bu savaşlar içerisinde hafızalarına yer eden ikisi vardır. Bunu
unutmaları zordur. Bu savaşlardan birisi İstanbul’un fethi, diğeri
Kosova meydan muhabereleridir.

Kosova konusu uzun süre Avrupa Konseyi gündemini işgal etmiştir.
Konseyin Hukuk Komisyonu, beni Kosova raportörü olarak seçmiştir. Bu
sıfatla çeşitli zamanlarda Kosova’yı ziyaret etmiş ve ondan fazla
rapor hazırlamışızdır.

Bu konuda raportör olmamış olsaydım dahi Kosova’ya olan ilgimiz var
olacaktı. Kosova’dan Avrupa Konseyi platformlarında dertlerini
anlatmak için Strasburg’a gelen heyetlerin ilk işi, Türk delegasyonu
üyelerini bulmak olmuştur. Gerek ben ve gerekse Avrupa Konseyinde üye
bulunan diğer arkadaşlarımız her defasında Strasburg’a gelen
delegelere, ilgi göstermişler, genel kurul salonlarına girebilmeleri
için gereken müsaadeyi aldıkları gibi gerek ilgili komisyonlarda ve
gerekse siyasi grup toplantılarında konuşma imkânı sağlamışlardır.(*)

Sırpların Kosova’da yaptığı etnik temizlik teşebbüsünün şiddetli
olduğu bir dönemde, çatışmaların olduğu hudut kasabalarının birisine
birkaç yüz metre yaklaşmış ve oradaki vahşeti görmüşüzdür. Sırpların
girdiği köylerde sadece insanları değil hayvanları ve hatta tavukları
bile kurşunladığına şahit olmuşuzdur.

NATO’nun müdahalesi
Bu vahşet NATO’nun Sırbistan hedeflerini bombalamasıyla son bulmuş ve
Kosova’da Birleşmiş Milletler tarafından kurulan UNMİK bu güne kadar
Kosova’yı yönetmiştir. Birleşmiş Milletler yönetiminde de facto
bağımsız olan Kosovalılarla orada yaşayan Sırplar arasındaki
çatışmalar durmamıştır. Yugoslavya bünyesinde azınlık duruda olan
Kosovalı Arnavutlar, yarı bağımsız hale geldikten sonra orada yaşayan
Sırplar azınlık duruma düşmüşlerdir.
Kosova’daki savaşın kökeninde, iki etnik gurup arasındaki çatışmanın
yattığını görenler olmuştur. Bununla birlikte, batı medyasında bunun bir
intikam savaşı olduğu ve Sırpların Osmanlı’nın yaptıklarının bir cevabı
olduğu tezini savunanlar da olmuştur. Yani savaş Sırplarla Arnavutlar
arasında değil, Sırplarla Osmanlı arasında cereyan etmektedir.



“Never again” veya “ever again”
Yugoslavya Devlet Başkanı, Kosova savaşının yapıldığı sahaya bir abide
dikmiş ve orada yaptığı konuşmada, “never again”(hiçbir zaman)
deyimini kullanmıştır. Yani “Bir daha Türkler buraya
gelemeyeceklerdir” demek istemiştir.

Avrupa Konseyi siyasi Komisyonu ile Kosova’ya yaptığımız bir gezide,
Priştine’deki Ortodoks ruhani liderini ziyaret etmiştik. Bu ziyarette,
üyelerden birisi, Sırplarla Arnavutlar arasındaki anlaşmazlığın kökenini
sordu. Muhatabımız açıkça, bu anlaşmazlığın, Türklerin Kosova’ya
gelmesiyle başladığını ve asırlarca bunun canlı kaldığını açık açık
söylemiştir.

Yazımızın başlangıcında da söylediğimiz gibi Türk zaferlerinden
Avrupalıların unutamadığı iki tanesi vardır: Bunlardan birisi,
İstanbul’un fethi, diğeri ise Kosova meydan muharebeleridir.
Nitekim Sırpların Arnavutlara karşı etnik temizlik yapmaya çalıştıkları
dönemde, Sırplar savaşlarının Arnavutlara karşı değil Osmanlılara karşı
olduğunu defalarca söylemişlerdir.

Kosova’nın bağımsızlığını ilan etmesinden en çok memnun olması
gereken bizler olmalıyız. Biz Kosova’ya yeni savaşla değil amma yakın
bir dost olarak geri dönmüş bulunuyoruz. Bağımsız Kosova’ya
göstereceğimiz yakınlıkla, Yugoslavya devlet Başkanının “never
again”(hiçbir zaman) sözünü reddedip “ever again” (her zaman)
demenin zamanı gelmiştir.

Cevdet Akçalı
(*) Burada, Kosova davasında şehit olan ilim adamı Agani’yi rahmetle
anıyoruz