Milliyet Şubat 27, 2008
Balkanlar'da herkes "büyüklük" peşinde...
Sami Kohen

Kosova bağımsızlığını ilan edeli 10 gün geçti, ama taşlar henüz yerine
oturmaktan uzak.

Gerçi başta ABD olmak üzere birçok ülke yeni devletin varlığını hemen
tanıdı, ancak bu bağımsızlığı ayrılıkçılık olarak gören Rusya ve diğer
bazı ülkeler Kosova hükümetinin tek yanlı kararına karşı çıkmaya devam
ediyor.

Öyle anlaşılıyor ki, Kosova önümüzdeki haftalarda ve aylarda
uluslararası sürtüşmelere sahne olmaya devam edecek.

Tabii esas direniş Sırbistan'dan ve Kosova'daki Sırplardan geliyor.
Belgrad'da çığırından çıkan ve vahşi saldırılara dönüşen gösteriler, bu
direnişin çirkin yüzünü gösterdi. Belgrad herhalde bu tür eylemlerle bir
sonuca varamayacağını fark ediyordur. Sırp yönetiminin artık pek çok
ülke tarafından tanınan Kosova'nın bağımsızlığını fiilen baltalamak
için bundan sonra ne yapacağı ise merak konusudur.

Kosova'daki Sırpların yoğun oldukları bölgelerde -örneğin Mitrovica'da-
sokaklara dökülüp "Kosova Sırptır, Sırp kalacaktır" tarzındaki
sloganlarının pratikte ne işe yarayacağı da sorulmaya değer...

Arnavutlara bayram

Kosova, tarihi boyunca Arnavutların da, Sırpların da milli duygularını
galeyana getiren bir yer olmuştur. İki tarafın milliyetçileri, Kosova'yı
kendi benliklerinin temel ve ayrılmaz bir parçası saymışlardır.

Sırpların 1999'da Kosova'da giriştikleri saldırı ve kıyım Arnavutların
milliyetçi duygularını ve bağımsızlık arzusunu kızıştırmıştı. 17
Şubat'ta bağımsızlığın ilan ile Kosovalı Arnavutların eski rüyası
gerçekleşmiş oldu.

Sadece Kosovalı Arnavutların mı? Bağımsızlık günü, Arnavutluk'ta,
ayrıca Makedonya'nın ve Karadağ'ın Arnavut yoğunluklu bölgelerinde de
bir bayram olarak kutlandı.

Buna Balkanlar'ın çeşitli yerlerinde dağılmış olan Arnavutların kendi
aralarındaki dayanışmasının bir örneği olarak görmek mümkün. Ama sadece
dayanışma mı?

"Le Figaro" gazetesinde önceki gün yayımlanan bir yazıya bakılırsa, söz
konusu olan, dayanışmanın ötesinde, "Büyük Arnavutluk rüyası"dır...

Kosova'nın bağımsızlığı, özellikle Kosova'daki Arnavut milliyetçileri
arasında ana ülke Arnavutluk'la ve hatta o coğrafyadaki diğer Arnavut
yoğunluklu bölgelerle "birleşme" eğilimini canlandırmış bulunuyor.
Fransız yazara göre, aralarında eski UCK savaşçılarının da bulunduğu
militan çevrelerin rüyası, Arnavutluk'la birleşerek "Büyük Arnavutluk"u
kurmaktır. Neyse ki bunlar şu anda azınlıktadır ve çoğunluk farklı bir
Arnavut kimliği ile "bağımsız Kosova devleti"ni yaşatmaktan yanadır.

Boş hayaller

Öyle olması da gerekir. Çünkü Kosova'nın bağımsızlığı ile ilgili tüm
çalışmalar ve anlaşmalar, bu yeni devletin mevcut sınırlar içinde
kalmasını öngörüyor.

Ancak Kosova'daki birçok Arnavut politikacısının ve aydınının gönlünde,
geleceğe yönelik "Büyük Arnavutluk" hayali yatıyor.

İlginçtir, Balkanlar'da çeşitli halklar ve uluslar arasında her zaman
böyle bir "büyük"lük duygusu hâkim olmuştur. Sırplar "Büyük
Sırbistan", Hırvatlar "Büyük Hırvatistan", Arnavutlar da "Büyük
Arnavutluk" hayalini hep canlı tutmuşlardır.

Sırplar için bu pek yürümedi, aksine onlar "ufala ufala" bugünkü duruma
geldiler. Hırvatlar Bosna-Hersek olaylarından sonra, derslerini
öğrendiler... Arnavutlar da bunun boş bir hayal olduğunu herhalde
anlayacaklardır...



Milliyet, 27-02-2008 08.00 (TSİ)