AKSİYON - Haftalık Haber Dergisi
Ağustos 11, 2008

Rumeli'deki mirasın vârisleri aranıyor!

Osmanlı’nın Makedonya ve Arnavutluk’ta bıraktığı mührü merak edenlere …
‘Hazin bir hikâyedir yürek yakan, eski bir hatıradır, ecdat yadigarıdır, Tuna’nın son şarkısıdır. Osmanlıdır, şimdi gözyaşım, yüreğimin öte yarısı, Rumeli’dir.”
Osmanlı’nın Balkanlar’dan çekilmesini anlatır bu dizeler. Atalarımızın yüz binlerce şehit vererek, dişiyle tırnağıyla kurdukları vatandı Rumeli. 500 yıl boyunca da adaletle yönettiği... Ayrılmak da güçtü hâliyle. 1912-1913 Balkan Savaşları’nın ardından bin bir çileyle, dört bir diyara sürgün edilerek koparıldı evlâd-ı fatihanlar bu topraklardan. Ama devran döndü son yıllarda. Önce baskıcı Doğu Bloku çöktü; liderleri de. Ardından bağımsızlıklarını kazandı çoğu Balkan etnikleri. Ve şimdilerde açtılar kapılarını dünyaya. İlk gidenler de evlâd-ı fatihanların torunları oldu, atalarının bıraktığı izleri görmek için. Aradan bir asır geçse de camisi, hamamı, külliyesi ayaktaydı çünkü. Osmanlı’ydı bu, mührünü iyi vurmuştu Rumeli’ye. Son dönemdeki envanterler göze alındığında sayıları 30 binlere ulaşan eserlerden ayakta kalanları bugün bile mimarisiyle, duruşuyla, rengiyle etkiliyor tüm insanlığı.

Fotoğraf sanatçıları İbrahim Dıvarcı, Ahmet Kuş ve Feyzi Şimşek de eserlerin çekim alanına girenlerden. Arnavutluk ve Makedonya’daki Osmanlı eserlerini çeken ekip, çalışmalarını “Rumeli’de Osmanlı Mirası” adı altında prestij kitap şeklinde kalıcı hâle getirmiş. Haznedaroğlu Kültür Yayınları’ndan çıkan kitapta eserlerin sadece fotoğrafları bulunmuyor, vakfiye bilgileri ile bugünkü durumlarından da bahsediliyor. Amaçları, mevcut durumu kayda alıp daha fazla tahriplerini önlemek. Eserin bir diğer özelliği ise, sadece cami, medrese gibi büyük eserlere odaklanmaması. İrili ufaklı birçok zaviye, han, hamam, çeşme, su kemeri, köprü ve saat kulelerine de değiniyor. Kitapta yer alan 300 fotoğraftan bazıları (yıkık veya tahribata uğramış eserlere ait olanlar) hüzünlendirse de, aslına uygun restore edilmiş eserleri yansıtanlar da mutlu ediyor. Hem Makedonya hem de Arnavutluk’ta minaresi vurulmuş camileri de görüyorsunuz. Eserlerle ilgili açıklamaların İngilizce tercümelerinin de verilmesi kitabın değerini artırıyor. Atalarımızın Balkanlar’da bıraktıklarını merak edenlere…

(Mesut Çevikalp)

RUMELİ’DE OSMANLI MİRASI
Ahmet Kuş, Feyzi Şimşek, İbrahim Dıvarcı
Haznedaroğlu Kültür Yayınları
248 Sayfa
0212 629 06 15