Şiir Atlası
Cumhuriyet Kitap, 21 Ağustos 2008

'Sonsuzluğu size bırakıyorum, dostlar...'

CEVAT ÇAPAN

Çağdaş Bulgar yazın, yayıncılık ve kültür ortamında ender rastlanan bir örnek olarak değerlendirilen Bojana Apostolova, 1945 yılında Filibe'de dünyaya geldi. Yükseköğrenimini Veliko Tırnovo Aziz Kiril ile Aziz Metodiy Üniversitesi Bulgar Filolojisi Fakültesi'nde tamamladı. Halen, 1992'de kurduğu yayınevi, basımevi, baskı stüdyosu ve kitap borsası içeren Janet 45 Yayın ve Basımevi'nin yöneticiliğini yapmaktadır. İlk şiir derlemesi Kor Üstünde Yürüyen Kadın Yazgısı başlığı altında 1978'de yayımlanan B.Apostolova'nın yapıtları İngilizce, Rusça, Macarca, Sırpça, Çekçe, Yunanca olarak çeşitli dergi ve gazetelerde şiirseverlerin beğenisine sunuldu. İki bölümden oluşan Mesai İncili başlıklı özyaşamöyküsel nitelik taşıyan romanı, 1998 yılında Ulusal Yazın Ödülü'nü almıştır. Sarsıcı bir geçiş dönemi yaşayan ülkesinin zor koşullarında iş kadını ve şair kimliklerini başarıyla bağdaştıran Apostolova, yaratının bir çeşit ruh sağaltımı olduğunu kabul eder, sıkça vurgular. Sahibi olduğu yayınevinin Manevi Kapılar başlığı altında yürüttüğü kapsamlı çeviri projesiyle Bulgar ve Türk yazınları arasında köprüler atmayı amaçlamaktadır. (Hüseyin Mevsim) Yaratıcının Aşkın Aşk (Vselyubov, 2001), Düğüm (Vızel, 2005) ve Düştü Düşecek (Edva ya zadırjam, 2008) başlıklı şiir kitaplarından bir demet sunuyoruz.

Bugün 17 Temmuz 2006

Saçlarım ağardı oğul.Taşımaktan örselendi yıllarımoysa hâlâ yükseğe tırmanırlar.Bir elimle göğe değiyorum artıkdiğeriyle sana kenetlenmişim sıkı sıkı.Ey, Tanrım, nasıl bir kayadır benim sevgim'yalçın, yaman, sarkmış, düştü düşecek,güçlükle gözlerimle zapt ediyorum onu,yoluna yığılmasın,yönünü yanıltmasın diye oğul,yüreğinin...

Rus Ruleti

Ölümünbir ikmal imtihanı bulunmadığını anlamamama çok az kalason bir mermi olarakumuduyerleştirdimsilahıma.

Romans

Romeo'ya benziyorbalkondaki oğlan.Omuzlarında -'çocuk gülüşü-kelebekleruçuşuyor ötelere, sonra gerisin geriye.Ah, sevdalanmasa rüzgâr onauçuşup dursa hep böyle-hiç değilse rastlayana dek Jüliyet'e.

Sanki

Hiçbir yerden hiçbir şey...Ve birdenbire gökyüzünde-babam ak bulutlar sürüsü içinde.

Şiir Dinletisi

Kızıl soluğu ile ışığı göndermeden önce günbatımı,

Ödünç Gözyaşı

Stefan Tsanev'eAnımsıyorum,nasıl geçtiğini bir yıldırımın gırtlağımın dibindendilimin altında su taşırkeno meçhul susuza ben; ve o meçhul açınnasıl gözünün içinde taşıdığını beni, ona ekmek yerine umut verirken. Diyeceğim şu ki:aşk yorgunuyumaşktan yaşlandım artık ben.Köpeğim bir hayat doğuracakken yarın ve bir kurdele bağayacaksam ben de boynuna-düşmanıma bile ölüm dileyemem artık.Canımı sıkan bir şey varsa, o da-bilmiyor olmamgözyaşlarının nasıl ürediğiniki bir tanesini ödünç vereyim anımsatarak:bulaşıcı değildir her ölümancakTanrı'nın emriylebir gün her birimiz yakalanacağız.

Ele Geçirme

Apansız atladı yaşlılık gözlerime.Yundu yıkandı sularında çocukluğumun son kalıntılarını arıtma niyetiyle. Ancak bakakaldı gerilere...Teslim olmayacağım!Şiddet uygulaması gerekecekbeni ele geçirmesi için...

Kediyi Yıkamalıyım

Günün tozu altında kalanvicdanımınüstüne basınca ben bastı çığlığı o da.Gün boyu aradım durdumgölgeli katlarında onu:aşağıdan yukarıyayukarıdan aşağıya...Sürtünerek geçti yanımdanAnkara kedim silip sürdü sesini.

Güz Temizliği

Yürek evimi derledim topladım dikkatlice:gereksiz vekullanılmaktan yorgun düşenpılı pırtıyı attım,def ettim başımdan uzamın tazeliğini kapatan ıvırzıvırı-kompleksli kaprislerimi,çağcıl elde edişlerimi,günlük kibrimin anlamsızlığını...Sonra sözcük sözcük topladım simanı bir cümlede.Ve noktayı koymadan önce yüreğimi işittim: 'Bir yastıkta kocayalım.'

Karşın

İnanılmaz bir yalnızlıkla doğdum ben,inanılmaz bir yalnızıkla da gidiyorum-ölümün öpüşüne karşın.Sonsuzluğu size bırakıyorum, dostlar...Bir de şafağın tortusunda uyanıveren o incecik ot sapını -merhametinize.

Bojana Apostolova/ Şiirler/ Çeviren: Kadriye Cesur