DEİK Türk-Yunan İş Konseyi Başkanı Selim Egeli, iki ülke arasındaki yakınlaşmanın finans sektöründeki adımlarla yepyeni bir boyut kazandığına inanıyor / Rüya gerçek oldu; bir Türk bankası Yunanistan'da

Dünya Gazetesi
Şubat  12, 2009 (07:55)

 İSTANBUL - DEİK Türk-Yunan İş Konseyi Başkanı Selim Egeli, önümüzdeki hafta Atina ve
Gümülcüne'de Ziraat Bankası şubelerinin açılacağını duyurarak, "Bu benim rüyamdı, çok
şükür gerçekleşiyor" dedi. Ziraat gibi köklü bir Türk bankasının Yunanistan'daki
mevcudiyetinin, müşterek ekonomik ilişkilere önemli bir ivme kazandırılmasına öncülük
edeceğini kaydeden Selim Egeli, konuşmasına şöyle devam etti:

"2001 yılı öncesine göre çok daha güçlü bir yapıya kavuşan ve gelecek vaat eden
Türkiye finans sektörü ile bugün Batı Avrupa bankacılık pazarında yüzde 20'lik paya
sahip Yunan bankacılık sistemi arasındaki ilişkinin güçlenmesi, Türk-Yunan
ilişkilerinin gelişimi açısından çok önemli. Küresel mali krizin etkileri nedeniyle
2009 yılında büyüme hızının azalacağı öngörülmekle beraber, sağlam bir zemini olan
Türk finans sektörünün, uzun vadede doğru politikaların uygulanması durumunda, gerek
Türkiye ekonomisinde gerekse bölgede güçlü ve stratejik bir lokomotif olmaya devam
edeceği görüşü hakim. Diğer taraftan, Türkiye'de de 2 önemli bankayı alarak Türk
finans sektöründe söz sahibi konumuna gelen Yunan finans sisteminin de 1.100'den
fazla şubesi ile Batı Avrupa bankacılık pazarında önemli bir payı var. Bu çerçevede,
iki ülkenin banka ve finans kuruluşlarının karşılıklı müşterek yatırımları
Türkiye-Yunanistan ekonomik ilişkileri çerçevesinde daha da önem kazanmıştır."

Yunanistan'ın gıda ve perakende başta olmak üzere pek çok sektöründe Türk
firmalarının yer edindiğine işaret eden Egeli, Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan elde
edilen bilgiye göre Yunanistan'da yaklaşık 10 Türk firmasının faaliyet gösterdiğini
söyleyerek "Gıda sektöründe Köşebaşı, Tike lokantaları; 2 ayrı noktada Güllüoğlu; 2
şube ile Ziraat Bankası; İpekyol ve Koton, Yunanistan'da varlık gösteren Türk
markalarından ilk alka gelenler arasındadır" dedi. Yunan firmaların vasıtasıyla da
birçok Türk ürününün Yunanistan'da etkin olarak pazarlandığını belirten Egeli,
bunlara örnek olarak tekstil ve hazır giyim ürünlerini, inşaat malzemelerini,
İstikbal yatak ve mobilyaları ile beyaz ve elektronik eşyaları gösterdi.

Coğrafi yakınlık avantaj

Selim Egeli, Yunanistan'ın 11 milyon civarındaki nüfusuna rağmen, alım gücü yüksek
bir tüketici profiline sahip olduğunu, coğrafi yakınlık avantajı ile de Türkiye'nin
daha fazla pay sahibi olabileceği bir pazar olma özelliği taşıdığını vurguladı. Yunan
halkının ve hükümetin yatırımcıya karşı yaklaşımının da olumlu olduğuna işaret eden
Egeli, Yunanistan'a yatırım açısından ilginin sürekli olduğunu belirtti. 2001
ekonomik krizinin Türk yatırımcısının Yunanistan'a girişini engellediğini hatırlatan
Egeli, "Yabancı yatırımcılarının önündeki engellerden biri de çalışma izniydi.
Yunanistan'ın Schengen statüsünden dolayı uymak zorunda kaldığı kurallar nedeniyle,
bu sistemin dışında kalan ülkelerin vatandaşlarının ikamet ve çalışma izni almaları
çok zordu. Ancak, Yunan hükümeti özel bir yasayı meclislerinden geçirerek bu sorunu
çözmeye çalıştı" diye konuştu.

Türkiye ile Yunanistan arasındaki ticaret hacminin 2000 yılından bu yana, 2001 yılı
hariç, sürekli arttığına dikkat çeken Egeli, ticaret hacmindeki gelişimi yıllar
itibariyle şöyle özetledi: "2001 yılında Türkiye'de yaşanan ekonomik krizinin
etkisiyle dış ticarette gerileme görülmüş, ancak 2002 yılında ticaret hacmi bir
önceki yıla göre yüzde 21 artışla 900 milyon dolara ulaşmıştı. Karşılıklı ticaret
2003 yılında yüzde 49 artarak 1.3 milyar doları, 2004 yılında yüzde 31 oranında artış
ile 1.7 milyar doları, 2005 yılında da yüzde 4 büyüme ile 1.8 milyar doları buldu.
2006 yılında 2.6 milyar dolara varan ticaret hacmi 2007 yılı rakamları ile 3.2 milyar
dolar, 2008 yılının ilk 11 ayında da 3.4 milyar dolar olarak kayda geçti."

Yunan firmaların Türkiye'deki yatırımları konusunda da bilgi veren Egeli, Hazine
Müsteşarlığı'nın verilerine dayanarak Türkiye'de 229 Yunan menşeli firmanın faaliyet
gösterdiğini, toplam yatırım tutarının da 2.8 milyar Euro'ya yaklaştığını dile
getirdi.

İki ülke arasındaki siyasi ilişkilerin ekonomiyi etkilediğine de işaret eden Egeli,
siyasi yakınlaşmaların ekonomide çok çabuk meyve verdiğine dikkat çekerek "Üst
seviyede ilişkiler olumlu ancak, alt seviyede Atina ve Selanik dışında henüz
karşılıklı güven ortamının tam olarak sağlandığını söylemek zor, fakat olumlu yönde
hızla gelişiyor" şeklinde konuştu.

Ortaklarınızı dikkatli seçin  

Yunanistan'da iş yapmak isteyen Türk işadamlarına önerilerde de bulunan Selim Egeli,
Yunan ortakların çok titiz bir çalışmayla seçilmesinin önemine dikkat çekti.
Egeli'nin Türk yatırımcılarına tavsiyeleri özetle şöyle:

"Daha sonra Atina'daki Türk ticaret ataşeliğinden işe başlasınlar, ardından
İstanbul'daki Yunan ticaret ataşeliğinde devam etsinler, kesinlikle doğru hukuki alt
yapıyı alabilecekleri hukuk bürosunu seçsinler, National Bank of Greece ve Ziraat
Bankası ile ilişki kursunlar. Konseyimiz Yunanistan konusundaki 20 yıllık deneyimiyle
tüm bu alanlarda Türk yatırımcısına yardımda bulunmaya hazırdır."

Krize karşı dayanıyor

Deniz taşımacılığında ortaya çıkan krizin Yunan ekonomisini çok kötü yakaladığını
ekonominin bütününü olumsuz etkilediğini ifade eden Egeli, "Yunanistan hükümeti, hem
zamanında aldığı ekonomik tedbir paketi hem de Brüksel'den gelen destekle krize karşı
dayanmaya çalışıyor" dedi.

"10 yıl önce bize koruma verilirdi 24 saat kapımızda nöbet tutarlardı"

Selim Egeli, ekonomik ilişkilerin iki ülke arasındaki yakınlaşmaya katkısına dair
Yunanistan ziyaretlerinde yaşadığı iki ilginç olayı anlattı bize:

"İkinci Davos buluşma toplantısı öncesi Rahmetli Özal'ın çok özel bir mesajını bugün
hayatta olmayan dönemin Yunanistan Başbakanı Papandreu'ya sunmak üzere Atina'ya
gitmiştim. Hava meydanından direkt kendisinin konutuna ulaştım. Sekreterliği, sadece
10 dakikam olduğunu bildirilmişti, çünkü Papandreu'nun aynı akşam Alman Dışişleri
Bakanı Genscher ile resmi yemek programı bulunmaktaydı. Görüşmeye girdim ve
sohbetimiz 1.5 saat sürdü. Herkesi odadan çıkarttı ve baş başa belki de ilk kez bir
Türk ile bu kadar uzun zaman yalnız kalıp Türkiye'yi benden dinledi. O akşam benim
için çok önemlidir. Zira, bundan daha 10 yıl önce Yunanistan'da bizlere koruma
verilir, görevliler kapımızda 24 saat nöbet tutarlardı. Diğer bir olay ise, 3 yıl
önce bir gün otelden taksiye bindim. Şoför televizyonda dinlemiş, tanıdı beni. İnanır
mısınız hava meydanına kadar götürdü beni ve para vermeme izin vermedi."



20'nci yılı kutluyoruz

"Konseyimiz, uzun yıllar iki ülke arasında neredeyse hiçbir resmi diyalog yokken bu
görevi yerine getirmiştir" diyen Selim Egeli, DEİK Türk-Yunan İş Konseyi'nin bu yıl
20'nci yılını kutladıklarını söyledi. Egeli, Türk-Yunan ekonomik işbirliğinin bugünkü
noktaya nasıl geldiğini şu sözlerle anlattı:

"Türk ve Yunan dostluğunun bugünkü düzeye ulaşmasındaki en önemli etken, tohumları 20
yıl önce atılan 'ekonomik işbirliği' ruhuna iki ülkenin iş adamlarının sahip çıkması
olmuştur. Başlangıçta kısıtlı sayıda işadamları arasında başlatılan bu işbirliği
zamanla bugünkü seviyesine, müşterek dış ticaret olarak yıllık 4 milyar doları aşan
bir seviyeye ulaşmıştır. Ekonomik işbirliği zamanla iki ülkenin çok çeşitli ve önemli
sivil toplum kuruluşlarını da yanına almıştır. İki ülkenin medya kuruluşları bu
işbirliğini desteklemeye başlamışlardır. Sonucunda 1999 yılında iki ülke yöneticileri
yeni bir dönemi başlatma kararlılığını ve cesaretini göstermişlerdir. Türk-Yunan
ekonomik işbirliği, 15 yıl önce inanılması çok zor olan bir başarıyı gerçekleştirmiştir.
Bu başarının kazanılmasında Yunanlı meslektaşlarımızın, DEİK'in ve DEİK üyelerinin
çok önemli payı vardır."



Dünyada en fazla turist çeken ilk 20 ülke

Üç tarafı denizlerle çevrili olan Yunanistan, dünyada en fazla turist çeken ilk 20
ülke arasında yer alıyor. Turizm gelirlerinin GSYİH'ye direkt katkısı yüzde 7.5.
Turizm sektörünün yarattığı istihdam ve girdiler ile de bu katkının yüzde 16.5'lere
ulaştığı belirtiliyor. Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi'nin (WTTC) Yunanistan ile
ilgili 10 yıllık tahmini, sektörün yıllık büyüme oranının yüzde 4'e yakın olacağı,
turizmin GSYİH'ye katkısının da 10 yıl sonunda yüzde 17.5'lere yaklaşacağı yönünde.
Toplam işgücünün yüzde 20'sinin de turizm sektöründe istihdam edildiği tahmin
ediliyor. Yunanistan'ı ziyaret edenlerin yüzde 95'ten fazlası Avrupa ülkelerinden
geliyor. Sırasıyla ilk beşi oluşturan İngiltere, Almanya, İtalya, Fransa ve
Hollanda'dan gelen turistlerin toplam içindeki payı yüzde 60'lara yaklaşıyor.



Neler satıyoruz?

· Demir-çelik

· Tekstil elyafı ve mamulleri

· Taşkömürü katranı ve hampetrolden ürünler

· Kara ulaşım araçları

· Giyim eşyası ve aksesuarları

· Elektrikli makine ve cihazlar

· Sebzeler, meyveler ve mamulleri

· Metal dışı mineral mamuller

· Haberleşme, hayal-ses kayıt cihazları

· Sıhhi tesisat, ısıtma, aydınlatma ve ilgili çeşitli eşya

· Mobilyalar

· Plastikler ve mamulleri

· Kağıt karton ve esaslı mamuller

· Mineral maddeler, gübre hammaddeleri

· Kauçuktan mamuller

· Ayakkabı

· Tütün ve mamulleri

· Demir dışı metaller

·  Mantar ve ağaç mamulleri



Neler alıyoruz?

· Taşkömürü katranı ve ham petrolden ürünler

· Tekstil lifleri

· Plastikler ve mamulleri

· Demir dışı metaller mamulleri

· Deri, kösele ham post

· Tekstil elyafı ve mamulleri

· Değişik sanayi kollarında kullanılan makine ve cihazlar

· Demir-çelik

· Elektrikli makine ve cihazlar

· Plastikten mamuller

· Kağıt karton ve esaslı mamuller

· Giyim eşyası ve aksesuarlar

· Hububat sapları ve kavuzları, yemler

· Yağlı tohumlar ve meyveler

· Organik kimyasal ürünler

· Balıklar, balık müstahzarları

· Metal cevherleri

· Kauçuk ve mamulleri



Hangi alanlar cazip?

· Hazır giyim

· Tekstil

· Ev dekorasyonu

· Elektronik

· Otomotiv



RAKAMLAR

- 2008 yılı ihracat 2 milyar 262 milyon 655 bin dolar

- 2008 yılı ithalat 1 milyar 148 milyon 630 bin dolar

- Türkiye'de 229 Yunan kaynaklı firma faaliyet gösteriyor. Toplam yatırım tutarı 2.8
milyar Euro

- Turizm gelirlerinin GSYİH'ye direkt katkısı yüzde 7.5

- 2008 yılı turizm geliri 20,6 milyar dolar olarak tahmin ediliyor

- Yunan firmalarının yüzde 25'i gıda ve içecek üretiminde faaliyet gösteriyor

- Yunanistan'da yük ve yolcu taşımacılığına elverişli liman sayısı 123

Grafik:

Yıllar itibariyle dış ticaret hacmi (Milyon dolar)

1998689,9

1999694,4

2000868,5

2001742,4

2002902,9

20031,348.1

20041,765.2

20051,854.5

20062,647.9

20073,212.9

20083,421.2