AVRASYA EKONOMİ ZİRVESİ
Anadolu Ajansı - Ekonomi Haberleri

Mayıs 7, 2009 - 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, yaşanılan
ekonomik krizin çaresinin bulunacağını ancak yeniden başka krizler
olmaması için dünyanın yeni bir mimariye ihtiyaç duyduğunu belirterek,
'''Neme lazım' dediğiniz yerde, bilin ki dünya küçülmüştür. 'Neme lazım'
diyenlerin hepsini, bu sorumsuzluktan doğan neticeler gelip çarpar''
dedi. 12. Avrasya Ekonomi Zirvesinin ikinci gününde, Demirel'in
moderatörlüğünde ''Baltık'tan Balkanlar'a, Balkanlar'dan Orta Asya'ya
Bilge Adamlar'' oturumu gerçekleştirildi. Demirel, oturumda yaptığı
konuşmada, 2. Dünya Savaşının ardından, barış ve refahın birbirinden
ayrılamayacağının kavrandığını ifade ederek, 1939 krizi sonrasında
dünyada para meselelerini, kalkınmayı ve barışı sürdürmek üzere
kurumlar oluşturulduğunu hatırlattı. Süleyman Demirel, ''Birleşmiş
Milletleri kuran 51 devlet bugün 192'ye çıkmışsa bu barış sayesindedir.
Bütün bunlara rağmen evrensel hukuk ve evrensel kurallar henüz
istenildiği kadar etkili değildir'' diye konuştu. Dünyanın bütün
ekonomileri alakadar eden bir krizle karşı karşıya olduğuna işaret eden
Demirel, şöyle devam etti: ''Dünyanın tümünü ve büyük ekonomileri
ilgilendiren meselelere dünya sessiz kalamaz, nasılsa buna çare
bulacaktır. Ama yeniden başka krizler olmasına geldiğiniz zaman
dünyanın yeni mimarisi lazım. 'Neme lazım' dediğiniz yerde, bilin ki
dünya küçülmüştür. 'Neme lazım' diyenlerin hepsini, bu sorumsuzluktan
doğan neticeler gelip çarpar.'' Beşeri sermayeyi en iyi kullanabilen
ülkelerin en çabuk şekilde zenginleştiğini kaydeden Demirel,
''İnsanoğlu kendi belasını da kendi kuruluşunu da kendi elinden
buluyor. Dünyayı yönetenlerin en önemli meselesi insanları bu yöne
yöneltmektir'' dedi. 1992'de Helsinki'de düzenlenen toplantının
ardından birbirinden ayrılamayacak unsurlar arasında barış ve refahın
yanı sıra çevrenin de eklendiğine işaret eden Demirel, ''Çevre dediği
yerküredir. Yerküre bugün imdat diyor'' ifadelerini kullandı. Demirel,
AB'nin varlığını sürdürebilmesi durumunda dünya için çok önemli bir
model olacağını belirterek, insanlar için hudutların lüzumsuz hale
geleceği bir ütopyası olduğunu, bu ütopyada insanların tek dünya pazarı
için üreteceklerini, savaşsız bir hukuk sistemine ulaşacaklarını
anlattı. -''IŞIĞI GÖRDÜK DİYE YOLA DEVAM ETMEKTEN VAZGEÇMEMELİYİZ''-
Hırvatistan Cumhurbaşkanı Stjepan Mesic, dünya nüfusunun yüzde 6'sının,
toplam varlığın yüzde 60'ına sahip olduğunu belirterek, dünya nüfusu
arasındaki bu büyük gelir farklılıklarının, hem etik hem de kalkınma
sorunu olduğunu söyledi. Mesic, ''Bu kriz döneminde bir kısım insan, en
iyi kalite havyar satın alamazken, bir kısım karnını doyuramaz hale
geldi'' diyerek, neoliberal politikaların egemenliğinin yaşandığı son 30
yılda bu eşitsizliğin giderek arttığını vurguladı. Krize karşı alınan
önlemlere değinen Mesic, yapılan çalışmaların olumlu olduğunu ancak
çabaların mutlaka devam etmesi gerektiğini belirtti. Mesic, ''Aksi
bir durum, ışığı görür görmez yolumuza devam etmekten vazgeçmek anlamına
gelir. Tünelin sonunu görmeden içerisinde kalırız. Sistemik değişimler
inşa etmek gerekiyor'' diye konuştu. Kosova Cumhurbaşkanı Fatmir Sejdiu,
bağımsızlığın ilanından bu yana bütün göstergelerin, Kosova'nın güçlü,
sürdürülebilir ve rekabet gücüne sahip bir ekonomi geliştirmek
zorunda olduğunu gösterdiğini kaydetti. AB ülkelerinin ve NATO
üyelerinin çoğunluğu tarafından tanınmış olmalarının, bu ülkelerin
Kosova ile ekonomik ilişkileri güçlendirmeye kararlı olduğunu ortaya
koyduğunu ifade eden Sejdiu, Kosova'ya hibe olarak 1,4 milyar dolarlık
taahhütte bulunulduğunu söyledi. -''ORTAK SORUNLARA ORTAK ÇÖZÜMLER''-
Bulgaristan 3. Cumhurbaşkanı Petar Stoyanov da küresel kriz dolayısıyla
2009 yılında dünya ticaretinin yüzde 12 azalmasının beklendiğine işaret
ederek, Balkan ülkelerinde de gelişmenin önemli itici güçleri olan
ihracat ve sermaye girişinin azaldığını kaydetti. Avrupa'dan gelen
kaynakların 8-9 kat azalarak, 254 milyar avrodan, 30 milyar avroya
düşmesinin beklendiğini ifade eden Stoyanov, ''Bu, krizle birlikte
gerçekten acılı bir uyum süreci yaşanacağını gösteriyor'' dedi.
Stoyanov, küresel krize karşı halihazırda alınan önlemlerin çok da
yeterli olmayacağı görüşünü aktararak, ''Mevcut statükonun ötesine
geçilmesi ve mentalite değişikliği gerekiyor'' diye konuştu.
Stoyanov, sözlerini ''Geçmişte düşmanlarımız vardı. Şimdi artık
sorunlarımız var. Ortak sorunları birlikte aşmalı, ortak sorunlara
ortak çözümler bulmalıyız'' diyerek tamamladı. -''GÜVENİ İNŞA ETMEK İÇİN
YENİ BİR KÜLTÜREL MODEL...''- Romanya 9. Cumhurbaşkanı Emil
Constantinescu ise krizle birlikte son 10 yıllarda tüketime odaklanan
sistemin değişeceğini belirterek, ''Tarihteki tüm imparatorlukların
sonunu getiren kibir olmuştur. Neoliberal mali bankacılık sistemindeki
sorun da kibirdir'' diye konuştu. Mevcut küreselleşmenin, ilk günlerinde
oluşturduğu kültürden koptuğuna işaret eden Constantinescu, ''Demokrasi
ve pazar ekonomisi için en önemli şey olan vatandaşların güveni
kaybolmuştur. Bu güvenin yeniden inşa edilmesi için yeni manevi
değerler üzerine kurulu, yeni bir kültürel model oluşturulmalıdır''
değerlendirmesinde bulundu. Moğolistan 2. Cumhurbaşkanı Natsagün
Bagabandi de küresel ekonomik krize değindiği konuşmasında, krizi tek
başına aşmayı ''Karadeniz'i bir kayıkla geçmeye çalışmaya''
benzetti. Her krizin mutlaka sona ereceğini, ancak bu süreçte bir şey
yapmadan beklenmesi durumunda bir boşluğa düşüleceğini söyleyen
Bagabandi, ülkelerin yatırım ortamlarını gözden geçirmesi ve daha
avantajlı şartlar oluşturması gerektiğini kaydetti. Bu arada, oturum
öncesinde Viyana Ekonomi Forumu Genel Sekreteri Büyükelçi Elena
Kirtcheva ile ve Marmara Grubu Vakfı Başkanı Akkan Suver tarafından, iki
kurum arasında işbirliğini öngören protokol imzalandı.