18 Temmuz 2009  

Yalçın BAYER
ybayer@hurriyet.com.tr

Bulgaristan'a dikkat

Oyunu ve milletvekili sayısını artıran HÖH lideri Ahmet Doğan'ı zor günler bekliyor.


BULGARİSTAN'da bir hafta önce genel seçimler yapıldı. Sosyalistler iktidardan düştüler; onunla birlikte de koalisyon ortağı Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) de... Ancak ilginç bir durum oldu; gene 3. sırada yer alan HÖH oy oranını arttırırken, milletvekili sayısını da 34'ten 38'e yükseltti.

Geçen akşam Bulgaristan'dan gelen bir siyasetçi grubu ile sohbet ettik. Aralarında Türkler de vardı; bunlar Jivkov döneminde (1989) yaşananları benimsemeyen, “Biz 1992'lerde Türkler sayesinde Jivkov'dan kurtulduk, demokrasiye geçtik” diyen aydınlardı. Ahmet Doğan'la ilgili ilginç yorumlar dinledik; yeni siyaset karşısında çift pasaportlu Türklerin zor durumda kalacağının işaretini de aldık.

Satırbaşlarıyla özetlersek...

Ahmet Doğan, bir önceki dönemde eski Kral Simeon Sakskoburggotski ile koalisyon yaptı, onu bitirdi. Bu seçimlerde de iktidardaki Sosyalist Parti aynı akıbete uğradı. Doğan akıllı bir siyasetçi, bütün Bulgar politikacılarını yönlendiriyordu bugüne kadar ama bundan sonra işinin zor olacağı görülüyor.

Sofya Belediye Başkanı Boyko Borisov'un kurduğu sağ muhalefet partisi GERB 39.72 oy oranı ve 117 milletvekili sağlayarak birinci parti oldu. Geçen dönem iktidardaki Sosyalist Parti (BSP), %17.70 ile 40 milletvekili, HÖH ise %14.45 ile 38 milletvekili çıkardı. Türk düşmanı ATAKA ise %9.36 ile 21 milletvekili sağladı... Mavi Koalisyon 15, Düzen Meşruiyet ve Güvenlik 10 vekil çıkardı.



BORİSOV'UN GÜCÜ



Yeni hükümeti kuracak Borisov, eski bir itfaiyeci. Komünist lider Jivkov ve ‘Çar' olarak anılan eski kral  Sakskoburggotski'nin koruması olarak çalıştı. Çar kendisini İçişleri Genel Sekreterliği'ne getirdi. Birçok mafya grubunu ortadan kaldırdı... “Maço stili nedeniyle birçok vatandaşın gönlünü kazandı. Karatede dalında siyah kuşak sahibi, tenis ve futbol hayranı” olarak tanımlanıyor. 2005 seçimlerine gidilirken görevinden istifa etti ve büyük çoğunlukla Sofya Belediye Başkanlığı'na seçildi. Bu seçim sürecinde istifa ederek parti liderliğine soyundu ve kazandı.

Yeni dönemde şu anlayış egemen olmaya başladı. Bulgaristan'da kimse Türklerin oy verdiği partiye düşman değil, sadece Ahmet Doğan'a, o da hakkındaki yolsuzluk iddialarına... Silistre, Tırnavo, Razgart, Şumnu ve Kırcaali'de Türkler arasında küçük mafya grupları oluşmuştu. Türkler yine yoksuldu, bölgelerine hiçbir yatırım yapılmamıştı. Şimdi pabucun pahalı olduğunu Ahmet Doğan da anladı. Seçimlerden sonra hemen “istikrarlı bir hükümet kurulması konusunda iyimser olmadığını” söyledi. Ama şu gerçek, eski komünistler ile Ahmet Doğan'a karşı, büyük-küçük sağ ve milliyetçi partiler ortak cephe oluşturmuş durumda. Kamuoyuna karşı ketumiyet içinde olan ve 8 yıl sonra itibarını yitirmiş bir Doğan'ı zor günler bekliyor. (Türkiye'de, o da 15 yıl önce bizim Lütfü Karakaş (Edirne-DHA) dışında bugüne kadar hiç kimse ile görüşmedi. Meclis görüşmelerine de pek katılmıyordu.



AHMET EMİN'İ SORACAKLAR



Hükümeti kurmakla görevlendirilen Borisov, kendisinin 116 milletvekili ile birlikte dışardan sağladığı destekle 240 parlamenterli mecliste 161 gibi bir çoğunluğa ulaşıyor.

Yeni iktidarın kendisinden, Doğan'ı ilk önce Özel Kalem Müdürü Ahmet Emin'in iki yıl kadar önce (Kırcaalili) villasının yakınlarında, tabanca ile vurularak öldürülmesini soracağı konuşuluyor. Bu konuda yeni hükümetin adamları, başsavcılığa şimdiden her konuda soruşturma yapılması için görüş belirttiler. Bu konuda, Borisov'ın programına destek verdi. Halk, hırsızlardan hesap sorulmasını bekliyor.



Yeni hükümette Kültür Bakanı bir Türk olacak



Borisov'un partisinden aday gösterilerek milletvekili seçilen Vecdi Raşidov'un yeni hükümette Kültür Bakanı olacağına kesin gözle bakılıyor. O da Kırcaalili... Ayrıca Borisov'un Türklere çağrıda bulunarak, birçok göreve Türkleri getireceklerini söylemesi ve “Ayrımcı olmayacağız, Türk bölgelerini mafyanın baskısından kurtaracağız, adalet getireceğiz, yatırım ve hizmet götüreceğiz” biçimindeki sözleri ilginç. Bu Ahmet Doğan'ın sorgulanacağı ve hesap vereceği anlamına da geliyor.

AKP iktidarı, Bulgaristan'daki seçimleri okuyamadı ve açığa düştü. Bulgaristan'da, Türkiye'nin seçimlere müdahale ettiği iddiası gündeme getiriliyor. Buna bir tepki olarak da “Çifte vatandaşlık hemen kaldırılsın... Vergisini kim nerede ödüyorsa orada oy kullansın” önerileri gündeme getiriliyor. Çifte pasaportlu 300 bine yakın Türk'ün olduğu söyleniyor. Bu Türkiye'de yaşayan Bulgaristan vatandaşları için önemli bir darbe...

Yeni hükümet için de şöyle bir yorum yapılıyor: “Bulgaristan demokrat bir hükümete kavuşuyor; AB'ye daha sarılacak, yolsuzluklar usulsüzlükler bitecek!..”



Türkiye'den taşıma oylar



Bulgaristan 1990'lar ile 2000'lerin başındaki Türkiye'deki değişkenliğin bir başka örneğini yaşıyor. (RP, DSP-ANAP ve AKP süreci) Doğan, HÖH'ün 2005 seçimlerine göre oy oranında %20 artış sağladı. 610 bine yakın oy aldı. Türkiye'den rekor şekilde 88.597 oy çıktı partisine. (2005'te 40.050 idi) Bulgaristan, yurtdışında 258 sandıkta oy kullandırdı vatandaşlarına... Bunların 123'ü Türkiye'deki 14 ilde kuruldu. Sosyalist iktidar, Türklerin oylarının HÖH'te toplanması için büyük kulis yürüttü; hatta Bulgar diplomatlar da devredeydi. Bulgaristan'a büyük ‘taşıma' yapıldı. Ne yazık ki, Türklerin oylarında patlama yaşanırken, Sosyalistler uyguladıkları ekonomik politikalar nedeniyle çöktü.